Hoe het kan dat je de ervaringen vanuit de zwangerschap en geboorte onthoudt.


Tot begin jaren ‘80 werd er vanuit gegaan dat een baby’tje geen gevoel had. Het zou geen pijn kunnen ervaren doordat het zenuwstelsel nog niet volledig ontwikkelt is. Hierdoor werden baby’s bijvoorbeeld zonder verdoving geopereerd. De gedachtegang was dat als ze het dan toch zouden voelen dat ze zich er later in ieder geval niets van konden herinneren.

Je kunt je afvragen of een moeder in die tijd dit ook zo voelde als het over haar eigen kind ging. Of dat het juist een gedachte was die vanuit de medische wereld kwam en vanuit daar overgenomen werd door de ouders.

Onze eerste herinneringen.

De meeste mensen kunnen hun eerste herinneringen pas terughalen vanaf hun derde jaar, sommigen al eerder, anderen juist later. Als je in de periode daarvoor pijn hebt gehad, iets vervelend vond of ergens heel veel verdriet over hebt gehad kun je dit meestal niet bewust herinneren of vertellen.

Meerdere vormen van geheugen.

Inmiddels zijn we gelukkig tientallen jaren onderzoek verder en weten we vanuit de neurowetenschappen, de celbiologie en de prenatale psychologie dat een mens beschikt over meerdere vormen van geheugen.

Het brein.

Met ons ‘bewuste’ geheugen kunnen we ons inderdaad niets herinneren uit de babyleeftijd, of van de tijd in de baarmoeder. Dit geheugen waar we allemaal wel bekend mee zijn is het geheugen waarmee we herinneringen opslaan en kunnen terughalen maar ook waar we parate kennis in opslaan. 

We zijn ook in staat om op andere niveaus van de hersenen informatie op te slaan. Zo vindt het proces van ‘inprenten’ plaats op het niveau van de hypothalamus en hersenstam. (misschien ook wel bekend als reptielenbrein of oerbrein), van het limbisch systeem (zoogdierenbrein) en van de cortex. (mensenbrein)

De hersenstam is het gedeelte van het brein dat als eerste aangelegd wordt bij een kindje in de baarmoeder. De informatie die hier opgeslagen wordt speelt áltijd een rol in ons geheugen en in ons handelen. Baby/embryo hersenen bestaan voornamelijk nog uit reptielenbrein omdat de andere hersen’delen’ nog niet/niet volledig ontwikkelt zijn. Ervaringen worden hierdoor intens en zwart/wit ervaren. En dus ook op die manier onthouden/opgeslagen. Sterker nog het heeft invloed op de verdere ontwikkeling van het baby’tje.

Het cel- en lichaamsgeheugen.

Naast de ervaringen en herinneringen in ons brein beschikt ons lichaam ook over een celgeheugen, dat zich voortzet in een lichaamsgeheugen. Het lichaam slaat informatie (zoals ervringen en gevoelens) op in de cellen. Van leuke dingen en ervaringen, maar ook van dingen die veel impact hebben of zelfs traumatisch zijn. In iedere volgende situatie die daar op lijkt wordt het celgeheugen geactiveerd en de gebeurtenis die eerder opgeslagen is weer opgeroepen. Je lichaam reageert dan op een manier die hier bij past, dit is een proces wat helemaal onbewust verloopt.

Het kan zijn dat je merkt dat je last hebt van bepaalde fysieke reacties van je lichaam. Door in te zoomen op de koppeling tussen de reactie van je lichaam en de onderliggende associatie kun je hier verandering in aanbrengen en het helen. De onbewuste associaties,  oordelen, overtuigingen en besluiten die we hebben opgedaan hebben gigantisch veel invloed op hoe we zijn als persoon. Ze bepalen hoe je een situatie ervaart, hoe je tegen dingen aan kijkt. Dit gebeurd ontzettend snel, én onbewust. Het gebeurd steeds weer opnieuw, je gaat je leven hier dus als het ware op inrichten.

Invloed op de start van je kind

Het aanpassen van je leven aan de omstandigheden en overtuigingen van dat moment geldt ook al voor een baby’tje in de baarmoeder. Het is zelfs zo dat de ontwikkeling zich er aan aanpast. Een kindje kan in deze periode veel stress mee krijgen vanuit de moeder, denk aan spanningen in de thuissituatie of vanwege gezondheid. Of door de situatie waar het baby’tje zelf in zat (denk aan verblijven in een rokende moeder, onvoldoende voedingsstoffen tot zich krijgen). Dit heeft invloed op hoe het kindje zich fysiek ontwikkelt, maar óók op de ontwikkeling van het brein. Dit past zich als het ware aan aan de wereld waarin het zal moeten opgroeien. Hierdoor wordt het kindje vanuit de natuur beschermd tegen wat hem/haar te wachten staat. Een mooi mechanisme, totdat je merkt dat het je kind niet meer dient of het er last van begint te krijgen… (Dit geldt natuurlijk ook voor jezelf ;-) )

Het geboorteverhaal en bijbehorende geboortepartronen.

De naam geboorteverhaal dekt de lading niet helemaal, het gaat namelijk om alle ervaringen en indrukken die een mens meekrijgt. Dit geldt vanaf voor de conceptie (via je ouders), de zwangerschap, de geboorte en de eerste jaren daarna. Als het ware de eerste 1000 dagen.

Iedere indruk en ervaring in deze periode draagt bij aan hoe je bent als persoon. Soms heeft iets ontzettend veel impact op je ontwikkeling, soms versterken ervaringen mekaar, en soms compenseren ervaringen juist weer. Niet alle gedragskenmerken die bij een geboortepatroon horen zijn voor iedereen herkenbaar. Dit komt doordat hierin meespeelt hoe moeder zich voelde, hoe de baby het ervaren heeft, hoe de omgeving er op gereageerd heeft, in hoeverre er al heling plaatsgevonden heeft, etc. Hierdoor is de inprenting die een ervaring achterlaat voor iedere persoon anders.


In de gedrag beter begrijpen trajecten die ik aanbied gaan we dit inzichtelijk maken. Waardoor we samen verbanden kunnen leggen. Je weet dan waar het gedrag van je kind vandaan komt. Dit zorgt ervoor dat je anders naar het gedrag gaat kijken. En beter begrijpt wat je kind (van jou) nodig heeft. Door het met je kind te bespreken worden de indrukken vanuit het on(der)bewuste naar het bewuste getild! Soms is dit alleen al voldoende om voor verandering te zorgen, jullie gaan er anders naar kijken, weten welke behoeften er onder liggen en kunnen er stappen in zetten om het te helen. Als dit nog niet voldoende is dan heb je een heel belangrijk startpunt gevonden van waaruit je kunt vertrekken om hier mee aan de slag te gaan.

Wil je meer lezen over hoe we dit samen aan kunnen gaan?

 Bekijk dan de onderstaande pagina: